Badania wskazują, że w latach 1994-2003 liczba dzieci z chorobą afektywną dwubiegunową (mania, depresja) wzrosła czterdziestokrotnie [1], a liczba dzieci zdiagnozowanych z ADHD wzrosła o niemal 800% [2]. W tym samym czasie nastąpił dynamiczny rozwój mediów elektronicznych, internetu, komputerów i smartfonów, co skutkowało coraz częstszym i dłuższym czasem spędzanym przez najmłodszych przed ekranem. Czy istnieje związek między tymi faktami?
Jak podają w swojej najnowszej książce „Pomoc dziecku w cyberpułapce. Poradnik dla rodziców” psycholog Bogna Białecka i profilaktyk Aleksandra Gil, „również naukowo udowodniono deficyty rozwojowe u dzieci, wynikające z nadmiernego używania smartfonów i tabletów, a także oglądania telewizji. Badania opublikowane w czasopiśmie pediatrycznym >>JAMA Pediatrics<< w styczniu 2023 roku nie pozostawiają wątpliwości. Jeżeli dajesz małemu dziecku tablet lub smartfon do zabawy, może się to skończyć dla niego tragicznie.
W latach 1994-2003 liczba dzieci z chorobą afektywną dwubiegunową (mania, depresja) wzrosła czterdziestokrotnie [1]. Liczba dzieci, u których zdiagnozowano ADHD, wzrosła o niemal 800% [2]. Jest to jednocześnie czas dynamicznego rozwoju mediów elektronicznych, internetu, komputerów i smartfonów, a co za tym idzie – czas coraz częstszego i dłuższego przesiadywania najmłodszych przed ekranem. Czy te dwa fakty mają ze sobą związek?
Jak podają w swojej najnowszej książce „Pomoc dziecku w cyberpułapce. Poradnik dla rodziców” psycholog Bogna Białecka i profilaktyk Aleksandra Gil, „również naukowo udowodniono deficyty rozwojowe u dzieci, wynikające z nadmiernego używania smartfonów i tabletów, a także oglądania telewizji. Badania opublikowane w czasopiśmie pediatrycznym >>JAMA Pediatrics<< w styczniu 2023 roku nie pozostawiają wątpliwości. Jeżeli dajesz małemu dziecku tablet lub smartfon do zabawy, może się to skończyć dla niego tragicznie.
Naukowcy z Singapuru przebadali wpływ na rozwój małych dzieci – nie tylko korzystania ze smartfonów i tabletów – lecz także zwykłego oglądania telewizji. Na grupie 437 rocznych dzieci zostały przeprowadzone testy rozwojowe, następnie w wieku półtora roku wykonano skany ich mózgów, a dziewięć lat później oceniono rozwój intelektualny. Okazało się, że wpatrywanie się w ekrany narusza rozwój kluczowych umiejętności poznawczych, takich jak podejmowanie decyzji, myślenie i kreatywność. Największy problem dotyczy dzieci, które w wieku jednego roku spędzały przed ekranami dwie godziny dziennie. Dzieci te są znacząco opóźnione w rozwoju w stosunku do tych, które spędzały przed ekranami mniej czasu lub w ogóle nie miały styczności z elektroniką.
W latach 1994-2003 liczba dzieci z chorobą afektywną dwubiegunową (mania, depresja) wzrosła czterdziestokrotnie [1]. Liczba dzieci, u których zdiagnozowano ADHD, wzrosła o niemal 800% [2]. Jest to jednocześnie czas dynamicznego rozwoju mediów elektronicznych, internetu, komputerów i smartfonów, a co za tym idzie – czas coraz częstszego i dłuższego przesiadywania najmłodszych przed ekranem. Czy te dwa fakty mają ze sobą związek?
Jak podają w swojej najnowszej książce „Pomoc dziecku w cyberpułapce. Poradnik dla rodziców” psycholog Bogna Białecka i profilaktyk Aleksandra Gil, „również naukowo udowodniono deficyty rozwojowe u dzieci, wynikające z nadmiernego używania smartfonów i tabletów, a także oglądania telewizji. Badania opublikowane w czasopiśmie pediatrycznym >>JAMA Pediatrics<< w styczniu 2023 roku nie pozostawiają wątpliwości. Jeżeli dajesz małemu dziecku tablet lub smartfon do zabawy, może się to skończyć dla niego tragicznie.
Naukowcy z Singapuru przebadali wpływ na rozwój małych dzieci – nie tylko korzystania ze smartfonów i tabletów – lecz także zwykłego oglądania telewizji. Na grupie 437 rocznych dzieci zostały przeprowadzone testy rozwojowe, następnie w wieku półtora roku wykonano skany ich mózgów, a dziewięć lat później oceniono rozwój intelektualny. Okazało się, że wpatrywanie się w ekrany narusza rozwój kluczowych umiejętności poznawczych, takich jak podejmowanie decyzji, myślenie i kreatywność. Największy problem dotyczy dzieci, które w wieku jednego roku spędzały przed ekranami dwie godziny dziennie. Dzieci te są znacząco opóźnione w rozwoju w stosunku do tych, które spędzały przed ekranami mniej czasu lub w ogóle nie miały styczności z elektroniką.
Sam czas ekranowy był odpowiedzialny aż za 40% różnic. Badane maluchy mają problemy z przepracowywaniem informacji z dwuwymiarowych płaskich ekranów. Jest to fenomen znany jako >>deficyt wideo<<. Przetwarzanie takich wiadomości wymaga ogromnych zasobów poznawczych, zdolności aktywnego skupiania uwagi. Dla małych dzieci jest to zbyt skomplikowane zadanie. Nie jest to jedyny problem. Okazuje się, że dłuższy niż jedna godzina czas ekranowy we wczesnym dzieciństwie prowadzi do opóźnień w rozwoju mózgu oraz sprzyja otyłości. Czas, który dzieci spędzają przed ekranem, jest również czasem, którego nie spędzają w kontakcie z ludźmi. A to właśnie on jest kluczowy dla prawidłowego rozwoju w tym wieku”.
Podsumowując, dzieci i młodzież, w związku intensywnym rozwojem mózgu w czasie ich wzrostu, są szczególnie narażone na uzależnienia związane z nadmiernym korzystaniem ze smartfonów, komputerów, gier oraz mediów społecznościowych. Zagrożenia te oraz metody zapobiegania cyber uzależnieniom dzieci i młodzieży opisują w swojej najnowszej książce „Pomoc dziecku w cyberpułapce. Poradnik dla rodziców” Bogna Białecka i Aleksandra Gil, od lat zajmujące się badaniami oraz edukacją w zakresie wpływu technologii na rozwój i stan zdrowia psychicznego dzieci i młodzieży w Polsce [3].
Sam czas ekranowy był odpowiedzialny aż za 40% różnic. Badane maluchy mają problemy z przepracowywaniem informacji z dwuwymiarowych płaskich ekranów. Jest to fenomen znany jako >>deficyt wideo<<. Przetwarzanie takich wiadomości wymaga ogromnych zasobów poznawczych, zdolności aktywnego skupiania uwagi. Dla małych dzieci jest to zbyt skomplikowane zadanie. Nie jest to jedyny problem. Okazuje się, że dłuższy niż jedna godzina czas ekranowy we wczesnym dzieciństwie prowadzi do opóźnień w rozwoju mózgu oraz sprzyja otyłości. Czas, który dzieci spędzają przed ekranem, jest również czasem, którego nie spędzają w kontakcie z ludźmi. A to właśnie on jest kluczowy dla prawidłowego rozwoju w tym wieku”.
W związku z intensywnym rozwojem mózgu dzieci i młodzieży, istnieje szczególne ryzyko uzależnienia związanego z nadmiernym korzystaniem z smartfonów, komputerów, gier oraz mediów społecznościowych.
W swojej najnowszej książce „Pomoc dziecku w cyberpułapce. Poradnik dla rodziców”, Bogna Białecka i Aleksandra Gil opisują zagrożenia związane z cyber uzależnieniami dzieci i młodzieży oraz metody zapobiegania nim. Autorki od lat zajmują się badaniami oraz edukacją dotyczącą wpływu technologii na rozwój i stan zdrowia psychicznego dzieci i młodzieży w Polsce [3].
Książka opisuje Zespół Stresu Elektronicznego u dzieci jako jedno z głównych zagrożeń, wywołane nadmiernym korzystaniem z smartfonów, komputerów i telewizora. Objawia się on problemami emocjonalnymi, trudnymi zachowaniami, problemami społecznymi czy fizycznymi. Wśród problemów emocjonalnych można zaobserwować m.in. ciągłe poirytowanie, depresyjność, lęki (np. lęk przed rozstaniem), napady złości, koszmary nocne, wycofanie, izolację, zniechęcenie, łatwe frustrowanie się, kompulsywność, obsesyjność.
Bognę Białecką i Aleksandrę Gil opisują kolejne zagrożenie jako „potop dopaminowy”. Otrzymywanie lajków na platformach społecznościowych takich jak Facebook i Instagram oraz wygrywanie w grach elektronicznych prowadzi do zwiększonej produkcji dopaminy. Technologiczne nagrody stanowią o wiele więcej źródeł tego neuroprzekaźnika. Ponieważ dopamina jest związana z uczuciem szczęścia, łatwo można się uzależnić od ciągłego dostarczania sobie przyjemności poprzez wygrane w grach czy pozorne sukcesy w mediach społecznościowych.
Autorka w swojej książce dokładnie opisuje różne zagrożenia, takie jak uzależnienie od internetu, zaburzenia rytmu dobowego, uzależnienie od powiadomień, porównywanie się z innymi online oraz FOMO (strach przed przegapianiem czegoś ważnego).
W publikacji znajdziesz wskazówki dla rodziców dotyczące wsparcia dzieci w wyjściu z uzależnienia od internetu oraz mądrego korzystania z technologii, aby uniknąć uzależnienia oraz cyberwykluczenia dzieci.
Więcej informacji o tej książce można znaleźć pod adresem: https://www.wydawnictwofronda.pl/ksiazki/pomoc-dziecku-w-cyberpulapce
Źródła:
[1] Moreno, C., et al. „National Trends in the Outpatient Diagnosis and Treatment of Bipolar Disorder in Youth”. Archives of General Psychiatry 64, no. 9 (September 2007): 1032-39. doi:10.1001/archpsyc.64.9.1032. za: Dunckley, V. „Wymieć śmieci z mózgów dzieci”. Kornice, 2022.
Renoux and colleagues (2016) conducted a study on the prescribing trends of ADHD medications in UK primary care from 1995 to 2015. The findings were published in the British Journal of Clinical Pharmacology and provide valuable insight into the use of these medications over a 20-year period.
[3] Law EC, Han MX, Lai Z, et al. Badania związki między używaniem ekranu przez niemowlęta, wskaźnikami elektroencefalografii a wynikami poznawczymi. JAMA Pediatrics 2023;177(3):311–318. doi:10.1001/ jamapediatrics.2022.5674
Pochodzenie informacji: pap-mediaroom.pl
